Алешчанка Настасся
“Я вырашыла з’ездзіць ў весачку побач, туды, дзе я нарадзілася, дзе прайшлі самыя першыя 5 год майго маленства,гэта мая маленькая радзіма.
Радзіма - гэта такое цёплае, ласкавае слова, яно заўсёды з намі, калі нам холадна, калі нам цяжка, яно заўсёды сагравае нас. І кожны народ на зямлі ўяўляе яго па-рознаму. У кагосьці, хто пачуе яго, вокамгненна перад вачыма ўзнікаюць выявы каменных гор, абледзянелых вяршынь, у кагосьці - таемны шэпт акіяна, у кагосьці- старажытны замак, ахутаны смугою мінуўшчыны, у кагосьці - далікатны водар квітнеючай ружы. А я адчуваю пяшчотныя хвалі хуткаплыннай рачулкі, цёплыя берагі ,якія лашчаць аксамітныя пялёсткі блакітнага васілька, тонкі стан бялюткай бярозкі, птушыныя спевы, якія зліваюцца з музыкай вясенняга гаю, зорачкі на небе, якія сваім ззяннем асвятляюць усе навокал.
Родны кут - гэта тая старонка, дзе я нарадзілася і жыву. Весачка для мяне вельмі дарагая і блізкая. Ніколі я б не змагла паехаць адсюль на доўгі час. Ад’язджаю ненадоўга, але ўсе роўна сумую, а калі вяртаюся, то на душы становіцца вельмі спакойна, ціха і лёгка. Я аберагаю і шаную гэты зусім маленькі куточак. У весцы мала засталося жыхароў, але толькі тут я адчуваю сябе, як птушка ў родным гняздзе. … Вось і закончылася мая самая яркая і незабыўная фальклорная практыка. Мне вельмі спадабалася збіраць фальклор. Я пазнаемілася з самымі добрымі, чулымі, паважанымі, людзьмі. У маей галаве зараз круцяцца першыя радкі песен, некаторыя прыпеўкі, загадкі, шмат самых пазнавальных разгавораў. Маленькія цяжкасці былі, але станоўчыя пачуцці бяруць верх над усім. Я лічу, што як бы там ні было, але ж гэта быў самы запамінальны перыяд у маім жыцці.
Буцько Аліна
“Родныя мясціны! Прыгожая прырода, чыстае паветра, цікавыя, адкрытыя людзі.
Калі паўстаў час выбару месца праходжання фальклорнай практыкі, доўга думаць не прыйшлося - дзе ж яшчэ можна знайсці такую прыгажосць, як не тут. А тое, што свае мінулае тут было, падказвала сэрца. Зрабіць такі выбар напэўна дапамагла любоў да сваіх родных мясцін і жаданне даведацца больш. Абапіраючыся на гэтыя прычыны я вырашыла збіраць фальклор у Гродзенскай вобласці Смаргонскім раёне.
За два тыдні маёй працы я даведалася вельмі шмат цікавага. У час праходжання практыкі я сустракала шмат цікавых людзей, якія ўвогуле лёгка ішлі на кантакт і з задавальненнем распавядалі мне пра мінулае, пра вайну, пра тое ,што памяталі, што ведалі. За час збору фальклора я назірала паводзіны людзей, калі яны прыпаміналі нешто цікавае са свайго жыцця. Размаўляючы з кожным інфармантам я заўважыла, што яны вельмі часта выкарыстоўваюць польскія словы; ў мінулым на святы спявалі польскія песні - гэта адбітак мінулага ( гэта тэрыторыя была пад уладай Польшчы). За час практыкі я назірала за прыродай, спрабавала зразумець, як людзі ўспрымалі яе ў мінулым. У той час, як мае інфарманты былі маладыя, людзі вельмі шанавалі зямлю, умелі і любілі працаваць на ёе, не саромеліся гэтага. У час Вялікай Айчыннай вайны людзі паказалі сваю стойкасць, мужнасць, сапраўдную любоў да Радзімы. Галоўным вынікам з'яўляецца пачуццё шчасця, пашана да мінулай гісторыі, культуры, да людзей сталага ўзросту - тых, хто ведае цяжкасць жыцця”.
Бахір Марына
“Збіраць фальклорную практыку ўцэлым мне спадабалася. Сёння пытанне нацыянальнай культуры, мовы вельмі востра гучыць для нашага грамадства. Так склалася ў беларускай гісторыі, што беларуская культура бярэ свой пачатак, развіваеца менавіта ў вёсках і вёсачках, на хутарах. Я збірала фальклорныя творы ў сваім родным раёне. Хадзіла па вёсках, якія ведаю з дзяцінства, апытвала людзей, якіх таксама ведаю ўсё сваё невялікае жыццё. Жыццё чалавечае… Што гэта? Я бачу перад сабой старую ссівелую бабулю. Яна расказвае мне цікавую гісторыю са сваёй маладосці. На сцяне бачу яе вясельны фотаздымак. Няўжо яна тая прыгожая дзяўчына са здымка? А бабуля распавядае пра сваё жыццё, успамінае нейкі смешны выпадак. І яе зморшчаныя шчокі наліваюцца чырванню. І раптам праз маршчынкі на твары я бачу тую дзяўчынку, якой яна была шмат год таму.
Размаўляючы з пажылымі людзьмі, я дакранулася да іншай эпохі, да той, калі мяне яшчэ не было. У нашым свеце інфармацыйных тэхналогій крыху наіўна гучыць замова на каханне, пошукі вечнага шчасця, увасобленага народнай фантазіяй у цудоўную кветку папараці. А нашыя продкі ў гэта шчыра верылі, а значыць, мы павінны пра гэта ведаць. Сёння адыйшлі ў нябыт шматлікія абрады, але мы не можам пакінуць іх без увагі, бо без ведання фальклору свайго народа нельга зразумець яго псіхалогію, светапогляд. Гэта вельмі важна для мяне як будучага філолага.
На практыцы я лепш пазнала сваіх аднавяскоўцаў. Вось так жывеш і думаеш, што ведаеш чалавека, а на самой справе не ведаеш. Кожны чалавек незвычайны, кожны ўзрост непаўторны. Я зразумела, што людзі старэюць толькі вонкава, а душа застаецца маладой. Вельмі цікава гутарыць з чалавекам, які пражыў у пяць разоў больш за цябе, а ўбачыў у тысячы і мільёны больш. Асабліва цікавымі для мяне былі аповеды пра вайну. З дзяцінства я ведала шмат пра яе: чытала мастацкую і дакументальную літаратуру, прагледзела шмат фільмаў. Але так здарылася ў маім жыцці, што я не размаўляла з відавочцамі тых падзей. А яны не забыліся, яны перажываюць гэта і сёння. Яны бачылі, як гарэла вёска, у якой я зараз жыву. А мне нават цяжка ўявіць, што мая зямля была зруйнавана, паліта крывёю так нядаўна. Усе тыя, хто расказвалі мне пра вайну, паўтаралі такую фразу: “Каб толькі не было вайны!” Гэтае слова – “вайна” выклікае ў іх смутак, горыч і страх. Калі людзі звернуцца да відавочцаў тых падзей, то ніхто і ніколі не рызыкне зноў распачаць ваенныя дзеянні.
Асобна хачу адзначыць аднаго чалавека – Храпавіцкую Паўліну Паўлаўну з вёскі Прыпернае. Гэта цудоўны чалавек. Я сустрэлася з ёю выпадкова, але праз пяць хвілін мне здавалася, што ведаю яе ўжо даўно. Яна цікава расказвала. Запаў у душу яе мяккі прыемны голас, цёплы позірк. Яна пражыла няпростае жыццё, але пражыла яго як трэба, не ачарсцвела душой, а набыла сапраўдную чалавечую мудрасць. Заўсёды прыемна пагаварыць з такім чалавекам.
Збіраючы фальклор, я ўбачыла, як шмат у нас адзінокіх людзей. Дзеці дзесьці ў горадзе, у іх свае праблемы, а бабулі і дзядулі чакаюць кожны дзень, кожную хвіліну. Дзеці – гэта іх надзея на будучае, дзеля іх яны жывуць. А што рабіць тым, у каго нікога няма? Трэба быць больш уважлівымі да такіх людзей. Для нас не так складана зайсці да іх, паразмаўляць, дапамагчы, а ім гэта прыемна.
Прайшоўшы фальклорную практыку, я зрабіла для сябе наступныя высновы:
1. Ісці да людзей трэба з адкрытым сэрцам, быць максімальна карэктным і ўважлівым;
2. Трэба выслухаць чалавека, паспагадаць, штосьці параіць;
3. Да кожнага інфарманта трэба падыходзіць індывідуальна, звяртаць увагу на фізічныя магчымасці, настрой, псіхічны стан;
4. Нельга абыякава ставіцца да сваёй працы, бо, калі інфармант бачыць, што збіральнік сам шмат ведае, для яго гэта сапраўды цікава і важна, то ён сам стараецца яму дапамагчы;
5. Беларускі народ не забыўся сваіх каранёў. Проста трэба надзяляць больш увагі менавіта нашым адметнасцям як нацыі, не баяцца размаўляць па-беларуску штодзённа”.
Маладцова Вольга
“И вот я подвожу итог своей работе. Эти две недели пролетели для меня, как один день. Я познакомилась с такими замечательными людьми! Но самое главное, я поняла, что фольклор надо обязательно собирать и распространять среди населения. Конечно, фольклорную практику не назовешь простой, так как не всегда люди открываются. Чаще они бывают настороженными и недоверчивыми, а потому не хотят ничего рассказывать. Но мне повезло. Моя бабушка, Нина Степановна, мне очень помогла. Она и сама мне много чего рассказала, и познакомила меня с «нужными» людьми. Я заметила одну очень интересную вещь: сначала мои информанты не проявляли особого энтузиазма, говорили с неохотой, только потому, что я задавала вопросы, но через некоторое время они сами приходили ко мне и говорили про то, что вспомнили или хотели сказать без всяких наводящих вопросов. Моя практика подошла к концу, и теперь мне осталось только правильно оформить свою работу.
Но, думаю, практику проходить было бы интереснее, если бы мы проходили ее вместе с группой и преподавателем. Во-первых, мы бы сразу делились своими впечатлениями, а во-вторых, можно было бы советоваться как с сокурсниками, так и с преподавателем.
В целом же мне моя практика очень понравилось. Общаться с людьми и знать, что при твоей помощи создается фонд, который останется для будущего поколения – звучит гордо”
Рандарэвіч Марыя
“Раньше баба Лида жила по соседству, но пару лет назад переехала, и теперь она отдалилась от нас на несколько домов. С тех пор мы стали реже видеться. Честно говоря, когда я направлялась к бабе Лиде, меня терзали смутные сомнения, что она может нас не узнать. Но зайдя к ней во двор, я убедилась в обратном. Поинтересовавшись её здоровьем и течением дел, я решила сразу приступить к делу и попросила помощи. Женщина стала отпираться, что не умеет петь и ничего не помнит, но она не учла одного: я не люблю отступать.
И я решила помучать её своими вопросами. Я открыла методичку на странице, где находился список вопросов на тему магической прозы”.
Сільвановіч Ірына
15 июля!
Ну вот и все! Готова практика! Ура!
Итог: я благодарна этой практике! Я неплохо провела эти 14 дней! Но еще больше радует, что дальше я свободна и у меня начнется полноценный отдых!
Вот и закончилась практика! У меня есть что вспомнить! Сколько было веселого и интересного, сколько сил и нервов я потратила. Осталось только скинуть эту практику на диск… Не верится так! Интересно, а как другие проходят практику? J Ну ничего! Сейчас у меня будет уйма свободного времени, и я обязательно всех обзвоню.
А теперь хочется себя поздравить! Ирочка! Я тебя поздравляю с тем, что ты это сделала! Ты заслужила отдых и ты можешь сходить в палаточный поход!
Примерно так
Ну, это уже вовсе другая история!
А история о фольклорной практике на данном этапе завершена!
Итог практики: Если быть откровенной, то мне было и интересно, и трудно! Я бы не хотела повторения такой практики, но благодарна тому, что я через это прошла. На самом деле, собирать фольклор не тяжело, поскольку я человек общительный. Но оформлять практику я устала, если честно. Слишком много требований. В целом, спасибо БГУ за эти две недели. Подобное я ранее никогда не делала, а я люблю пробовать что-то новое.
падборку падрыхтавала Маргарыта Латышкевіч,
недакоміксы – укладальніка