"І Яны былі практыкантамі..."

Iван Сямёнавiч Роўда

Iван Сямёнавiч Роўда - дэкан фiлалагiчнага факультэта, доктар фiлалагiчных навук, прафесар

Фальклорная практыка ў маім жыцці

1. Успаміны аб практыцы (дзе былі, з кім сустракаліся, якія падзеі адбыліся падчас практыкі).
2. Момант, які запомніўся больш за ўсё.
3. Які след пакінула практыка ў Вашым жыцці (першае каханне, сустрэча з цікавымі людзьмі, іншае)?

Фальклорную практыку я праходзіў у Мядзельскім раёне Мінскай вобласці, у адной з вёсак, якая з’яўлялася крыніцай народнай мудрасці, народных звычаяў, вытокам многіх песень, танцаў. Да практыкі з народнай творчасцю я мог знаёміцца, толькі чытаючы адпаведную літаратуру або захапляючыся майстэрствам самадзейных і прафесійных артыстаў. Для мяне на той час, шчыра скажу, не існавала сувязі паміж тым, што я бачыў і чуў, напрыклад, на сцэне або па тэлевізары, і тымі бабулькамі, якія з’яўляліся носьбітамі каштоўнейшага матэрыялу для нашых фалькларыстаў і артыстаў. І першым маім “адкрыццём” была менавіта гэтая сувязь. У пэўнай ступені нечаканым было добрае стаўленне да нас з боку мясцовых жыхароў, іх адкрытасць і гасціннасць. Нечаканым, перш за ўсё, таму, што ў вёсцы летам і без нас хапала клопату. Цяпер, з вышыні свайго набытага жыццёвага вопыту, я ацэньваю гэта як праяўленне лепшых чалавечых якасцей нашага народа, што заўважаецца большасцю гасцей на Беларусі.

Фальклорная практыка выконвала не толькі важнейшыя вучэбна-метадычную, навуковую, выхаваўчыя функцыі, але і пазнавальную функцыю ў самым шырокім сэнсе гэтага слова. Мы ўзбагаціліся ведамі пра нашу краіну, пра быт нашых людзей, у рэшце рэшт, мы, першакурснікі, шмат чаго даведаліся адзін пра аднаго. Апошняе лічу суперактуальным для студэнтаў, у якіх вучоба ў БДУ фактычна толькі пачыналася. Практыка нас з’яднала, здружыла, дапамагла наладзіць пэўныя ўзаемаадносіны.

Кожны, хто быў студэнтам, пацвердзіць, што студэнцкія гады – адны з лепшых, запамінальных у жыцці. Цікавасць, адметнасць гэтых гадоў грунтуецца ў значнай ступені на тых мерапрыемствах, у якіх удзельнічае ўся група, увесь курс, увесь факультэт. Адным з такіх мерапрыемстваў для мяне была фальклорная практыка, якая стала важнай старонкай кнігі ведаў, што дае філфак, і якую, сустракаючыся з аднакурснікамі, з задавальненнем гартаю, успамінаючы цудоўныя гады вучобы на філалагічным факультэце БДУ.

З дзеннiкавых запiсаў студэнтаў 1 курса фiлалагiчнага факультэта Івана Роўды і Анатоля Крачкоўскага

Ой не йдзіце, дзеўкі, замуж,
Не хваліце баб’ю жызь.
Муж на вуліцу не пусце,
Скажа “радышкам лажысь”.

Дура, дура, дура я,
Дура я праклятая.
А ў яго чатыры дуры,
А я дура пятыя.

Гаварыла я, падругі,
Не влюбляіцесь ні ў каго –
Улюбіцца очань скора,
А растацца цяжало.

Ля сватняга двара
Ды большая гара.
Туды сваты ідуць
І ў калатоўні б’юць –
Хочуць гэтую гару разабраці,
Хочуць маладую ўзяці.

***

Ці не то сыночак мой харошы
Ды па кім ты ўдаўся?
Ці не сонца цябе радзіла,
Ці не месяц цябе гадаваў?

– Радзіла мяне мамка,
Гадаваў мяне татка.
Калыхалі мяне братцы мае,
Забаўлялі мяне сястрыцы мае.

А дзе мы сталі – зайгралі,
Нікому тапачкі не знялі,
А дзе мы селі – запелі.
А толькі мы знялі таму,
Хто ў гэтым даму.

А мамка сына выпраўляла
Ды яго навучала:
– Будзь ты, мой сыночак, разумным:
Варанога каня не тамі,
А ў чужых людзях не смейся
І сваю дружыну не срамі.
Варанога каня – ў возе,
А сваю дружыну – ў дарозе.

Запісалі Роўда Іван і Крачкоўскі Анатоль ад Лютавы Аляксандры Пятроўны (1918 г.н.) ў в. Ігрушкі Мядзельскага р-на Мінскай вобл.

Фотаздымкi з уласнага архiва I.C.Роўды